Hava tahmin raporları önümüzdeki günlerde sıcaklığın mevsim normallerinin üzerinde olacağını bildiriyor. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları uzmanı Prof.Dr Yaşar Küçükardalı, bu dönem için önem arz eden sıcak çarpmasına karşı vatandaşları uyarıyor.
Sıcak çarpmasının ciddiye alınması gerektiğini; beyin ve iç organlara hasar verebilen ve hatta sonu ölümcül olabilecek acil durumlardan biri olduğunun bilgisini veren Küçükardalı, "Daha çok 50 yaş üzerindeki bireyler risk altında olmakla birlikte diğer yaş gruplarında da olabilir" diyor.
Sıcak çarpması nedir?
Sıcak havalarda özellikle vücudun sıvı noksanlığı ile birlikte uzun süre yüksek ısıya maruz kalması durumunda meydana gelen ve vücudun ısı kontrol sisteminin bozulması durumudur. Vücut ısısı 38 derecenin üzerine çıkar ve beyin de bu ısı artışından etkilenmeye başlar.
Sıcak çarpması belirtileri nedir, nasıl müdahale etmek gerekir?
Baygınlık geçirme genellikle ilk belirtidir. Diğer semptomlar sırasıyla; baş ağrısı, baş dönmesi, terlemenin kaybı , kuru,kırmızı ve sıcak deri , kas güçsüzlüğü, kramplar , bulantı kusma , çarpıntı, hızlı soluma, bilinç değişikliği, yer ve zaman oryantasyonunun bozulması , kasılma nöbeti geçirme , koma olabilir.
Böyle bir durum ile karşılaşıldığında ilk başta acil servise haber vermek gerekir diyen Küçükardalı, uygulanabilecek ilk yardım unrusalrı hakkında da bilgi verdi;
Şahıs hemen soğuk havalandırmalı bir ortama -en azından gölge bir ortama- alınmalı ve üzerindeki fazla giysiler çıkarılmalı , vücut ısısı düşürülmeye çalışılmalıdır.
Soğutma işlemi olarak serin havalandırma , fan uygulaması, soğuk suyla vücudu ıslatma ve buz tatbiki yapılabilir.
Sıcak çarpması için kimler risk altında?
Özellikle yeterli havalandırması olmayan apartmanlarda yaşayan yaşlı bireyler risk altındadır. Fakat herhangi bir yaşta olup yeterli sıvı almaksızın uzun süre sıcağa veya güneşe maruz kalanlar için de tehlike sözkonusu.
Dört yaşın altında ve 65 yaşın üzerinde bireylerde sıcak çarpması olma ihtimali daha fazladır. Bu yaş gruplarında ısıya adaptasyon mekanizmaları daha yavaş çalışmaktadır.
Ayrıca kalp, akciğer, böbrek hastalıkları aşırı kilo ve aşırı zayıflık, diyabet, hipertansiyon, alkolizm ve ateş oluşturan diğer hastalıklar sıcak çarpması riskini arttırmaktadır
Sıcak çarpmasından nasıl korunuruz?
Hissedilen sıcaklık yüksek ise en iyisi soğuk havalandırmalı ortamlarda bulanmaktır. Ancak dışarıda bulunmak gerekiyorsa:
-Rahat, açık renkli giysiler giyilmeli
-Güneş korumalı kremler kullanılmalı
-Yeterli sıvı tüketilmeli, 2 litrenin altında sıvı tüketimi olmamalıdır. Elektrolit kayıpları olması da beklenir. Dolayısıyla sıvıların bir kısmı elektrolit bakımından zengin olmalıdır. En azından 250 ml maden suyu olabilir.
-Sıcak havada rutin dışı fazla hareket, aktivite olacaksa sıvı tüketimi 3-4 litreye kadar arttırılabilir.
-Özellikle güneş ışınlarına dikey olarak maruz kalınan öğlen saatlerinde açık havada, plajda,havuzda uzun süre bulunmamak gerekir. Belirtilen saatlerde, sıcaklık da fazla ise yirmi dakikadan fazla güneş altında kalmamak gerekir.